ต้นกำเนิดอาหารจีน

จีนมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 5 พันปี อาหารจีนก็เช่นกัน ซึ่งอาหารถือเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมที่สำคัญยิ่งของทุกชนชาติ เนื่องจากสะท้อนถึงประวัติศาสตร์ความเป็นมา ค่านิยม รวมถึงวิถีชีวิต โดยอาหารจีนไม่เพียงแต่เป็นเมนูอาหารทั่วไป แต่ยังหมายรวมถึงมรดกทางวัฒนธรรมอันยาวนานและรุ่งเรืองมาตั้งแต่อดีตกาล การเข้าใจถึงต้นกำเนิดและพัฒนาการของอาหารจีน จะทำให้เรามองเห็นถึงคุณค่าและความหลากหลายของอารยธรรมจีนที่สั่งสมกันมานับพันปี แทรกซ้อนอยู่ในแต่ละรสชาติ วัตถุดิบ และเครื่องปรุงต่าง ๆ โดยนิยมทานอาหารจีนแบบโต๊ะจีน เพราะได้สัมผัสรสชาติที่หลากหลาย รวมถึงมักจัดโต๊ะจีนในงานหรือพิธีต่าง ๆ อีกด้วย

ประวัติอาหารจีนและโต๊ะจีน

อาหารจีนนับเป็นหนึ่งในอาหารที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานและมีความหลากหลายมากที่สุดในโลก มีรากฐานมาจากวัฒนธรรมจีนโบราณที่มีอายุนับพันปี อาหารจีนได้รับอิทธิพลจากภูมิประเทศ ภูมิอากาศ วัฒนธรรม และประเพณีที่แตกต่างกันในแต่ละภูมิภาค ทำให้มีรสชาติและเอกลักษณ์เฉพาะตัว

ย้อนกลับไปในสมัยราชวงศ์เซี่ยง ประมาณ 5,000 ปีก่อนคริสตกาล พบว่าชาวจีนในสมัยนั้นได้เริ่มปลูกพืชผักผลไม้และเลี้ยงสัตว์ เพื่อนำมาประกอบเป็นอาหาร เช่น ข้าว ข้าวฟ่าง ข้าวโพด ถั่วเหลือง และผักต่าง ๆ

นอกจากนี้ยังมีการเพาะเลี้ยงสัตว์ เช่น หมู ไก่ และปลา การหาอาหารในระยะแรกนั้นมุ่งเน้นไปที่การปรุงรสชาติให้อร่อยด้วยวิธีการง่าย ๆ เช่น การนึ่ง ต้ม ย่าง และรมควัน

เมื่อเวลาผ่านไป อาหารจีนได้รับการพัฒนาเทคนิคการประกอบอาหารที่ซับซ้อนมากขึ้น เช่น การผัด การทอด การตุ๋น และการอบ ในสมัยราชวงศ์ซ่ง (960-1279) ซึ่งถือเป็นยุคทองของอาหารจีน มีการคิดค้นเมนูอาหารหลากหลายประเภท อาทิ ก๋วยเตี๋ยว เกาเหลา ขนมปังจีน และเบียร์จีน หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อวัฒนธรรมอาหารจีนคือปรัชญาเต๋า ซึ่งเน้นความสมดุลและการใช้ชีวิตอย่างพอเพียง สะท้อนออกมาในการประกอบอาหารที่ใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ ไม่สิ้นเปลืองจนเกินไป และคำนึงถึงรสชาติที่กลมกล่อม

อีกทั้งยังมีความเชื่อเรื่องหยิน-หยาง ซึ่งแบ่งอาหารออกเป็นประเภทร้อนและเย็น ต้องรับประทานให้สมดุลกัน อาหารจีนแพร่หลายไปทั่วโลกอย่างกว้างขวาง เนื่องจากการอพยพและการเดินทางค้าขายของชาวจีนในอดีต ทำให้วัฒนธรรมอาหารจีนผสมผสานกับวัฒนธรรมท้องถิ่นของประเทศต่างๆ ก่อกำเนิดเป็นอาหารฟิวชันจีนที่มีเอกลักษณ์โดดเด่น เช่น อาหารจีนแคนตันในฮ่องกง อาหารจีนปิ้งย่างในสิงคโปร์และมาเลเซีย และอาหารจีนครึ่งเปรู-ครึ่งจีนในเปรู เป็นต้น

ในปัจจุบัน อาหารจีนได้รับความนิยมไปทั่วโลก โดยมีร้านอาหารจีนกระจายอยู่ทุกมุมโลก และยังคงรักษาเอกลักษณ์ดั้งเดิมไว้ได้อย่างน่าประทับใจ พร้อมทั้งยังมีการปรับเปลี่ยนและสร้างสรรค์เมนูใหม่ ๆ ให้ทันสมัยอยู่เสมอ เพื่อตอบสนองรสนิยมของผู้บริโภคในแต่ละยุคสมัย แต่ยังคงรักษาจิตวิญญาณแห่งวัฒนธรรมอาหารจีนโบราณไว้อย่างงดงาม

ที่มาของคำว่า ‘โต๊ะจีน’ สันนิษฐานว่ามาจากวัฒนธรรมการกินอาหารของคนจีน เพราะคนจีนมักอยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ ทำให้เกิดวัฒนธรรมการกินอาหารร่วมกันแบบนั่งล้อมโต๊ะพร้อมหน้า กินอย่างไม่รีบร้อน กินไปคุยไป หากเป็นการกินอาหารในครอบครัว ระหว่างนั้นจะมีการสอนลูกหลานให้มีความรักใคร่กลมเกลียวกันในหมู่ญาติพี่น้อง แต่หากกินในหมู่เพื่อนฝูง ก็จะใช้ช่วงเวลานี้สนทนากันถามสารทุกข์สุกดิบ บ้างก็ใช้โอกาสนี้เจรจาต่อรองทางธุรกิจไปในตัว

ลักษณะเฉพาะของ “โต๊ะจีน”

“โต๊ะจีน” ไม่ได้หมายถึงแค่การรับประมานอาหารแบบจีนทั่วไป แต่เป็นการเสิร์ฟอาหารหลายอย่างพร้อมกัน ประกอบด้วยอาหาร 8-10 อย่าง เพราะเลข 8 9 10 เป็นเลขมงคล ส่วนเลขที่ไม่เป็นมงคลคือเลข 4 เขียนว่า 四 ออกเสียงว่า ‘ซื่อ’ แปลว่า ‘สี่’ซึ่งพ้องกับคำว่า 死 ออกเสียงว่า ‘สื่อ’ แปลว่า ‘ตาย’ สำหรับอาหารที่อยู่บนโต๊ะก็มีความหมายที่เป็นมงคลเช่นกัน ซึ่งแบ่งออกเป็นกลุ่มตามลำดับการเสิร์ฟดังนี้

1. กลุ่มที่ 1 ออร์เดิร์ฟ อาหารรองท้องเรียกน้ำย่อย
2. กลุ่มที่ 2 ซุปน้ำข้น บำรุงร่างกายอย่าง ซุปหูฉลาม และ ซุปกระเพาะปลา
3. กลุ่มที่ 3 กลุ่มกับข้าว จากเนื้อสัตว์มงคล เช่น
   • หมู สื่อถึงความมั่งคั่ง กินดีอยู่ดี
   • กุ้ง สื่อถึง มังกร ความมีอำนาจ ลาภ ยศ เงินทองไหลมาเทมา
   • ไก่ ตัวแทนของหงส์ หมายถึงความก้าวหน้า
   • เป็ด เป็นมงคลของชีวิต ทำให้ชีวิตมีแต่สันติ ร่มเย็น
   • ปลา มีความมงคลในเรื่องเงิน ๆ ทอง ๆ ทำให้มีเงินเหลือกินเหลือใช้
4. กลุ่มที่ 4 ซุปใส จัดมาล้างปาก ดับความเลี่ยน
5. กลุ่มที่ 5 เมนูอิ่ม เมนูอิ่มมาอยู่ลำดับหลังสุดเนื่องมาจากความเชื่อของชาวจีนที่จะต้องเลี้ยงดูแขกอย่างดี จึงจัดอาหารดี ๆ มาก่อน และส่งท้ายด้วยเมนูหนัก ๆ สำหรับแขกที่ยังไม่อิ่ม
6. กลุ่มที่ 6 ของหวานจะทำให้ชีวิตปราศจากความขมขื่น

การรับประทานอาหารในรูปแบบโต๊ะจีนถือเป็นเรื่องปกติในสังคมจีน มีทั้งการรับประทานอาหารในวงเล็กๆ ภายในครอบครัวและกลุ่มเพื่อนฝูง นอกจากนี้ในโอกาสพิเศษต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่ หรืองานเฉลิมฉลองต่าง ๆ ก็มักจะมีการจัดเลี้ยงในรูปแบบโต๊ะจีนด้วยเช่นกัน

สำหรับประวัติศาสตร์ของโต๊ะจีนในประเทศไทยนั้น ต้องย้อนกลับไปถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งในช่วงเวลานั้นมีชาวจีนเข้ามาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก วัฒนธรรมการรับประทานอาหารในลักษณะนี้จึงแพร่หลายเข้ามาในสังคมไทยพร้อมกับชาวจีน และค่อยๆ แพร่กระจายจนกลายเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในเวลาต่อมา

ปัจจุบันในงานมงคล งานสังสรรค์ต่าง ๆ มักจะนิยมใช้บริการการจัดโต๊ะจีน เพื่อรับรองผู้เข้าร่วมงาน ไม่ว่าจะเป็นงานแต่งงาน งานขึ้นบ้านใหม่ งานบวช งานเกษียณอายุ งานเลี้ยงรุ่น เพราะสะดวก ไม่ต้องจัดเตรียมอาหารเอง หากท่านสนใจใช้บริการจัดโต๊ะจีน สามารถเลือกใช้บริการ Laoteng 楼顶 (เหล่าเต๊ง) เคเทอริ่ง ห้องอาหารจีน ติ่มซำกรุงเทพมหานคร ให้บริการรับจัดเลี้ยง จัดโต๊ะจีนนอกสถานที่ โดยทีมงานผู้เชี่ยวชาญมากประสบการณ์กับอาหารจีนสไตล์เหลาแท้ และเครื่องดื่มเอ็กซ์ครูซีฟจากร้านในเครือ Widdershins & HEX BAR ที่ตอบโจทย์ทุกความต้องการ